GÜÇ KAYNAKLARI

Konu: GÜÇ KAYNAKLARI Paz Tem. 05, 2009 10:25 pm

GÜÇ KAYNAKLARI

Güç kaynağı, genel tanımıyla, bir enerji üreticisidir. Bu enerji elektrik enerjisi olduğu gibi, mekanik, ısı ve ışık enerjisi şeklinde de olabilir.

Konumuz elektronik olduğu için biz elektronik devreler için gerekli güç kaynağı olan DOĞRULTUCULAR incelenecektir.

Doğrultucu nedir? AC gerilimi DC gerilime çeviren güç kaynaklarıdır.

Elektronikte kullanılan doğrultucuların yararlandığı .ac gerilim, şehir şebekesinden alınan 220 Volt 'luk gerilimdir. Bu gerilim Şekil 1.5 'de görüldüğü gibi sinüzoidal olarak değişir.

İyi bir doğrultucudan beklenen, AC geriliminden, hiç dalgalanması olmayan ve istenilen değerde bir DC gerilim oluşturmaktır.

Buradaki "+" ve "-" değerlendirilmesi kaynağın toprağa bağlanan ucu ile yapılmaktadır. Kaynağın (-) ucu toprağa (şaseye) bağlanırsa,besleme gerilimi (+) pozitif olarak kullanılır. Veya bunun tersi olur. Genellikle "-" negatif uç toprağa bağlanır.

DOĞRULTUCULARIN YAPISI:

Komple bir doğrultucu Şekil 1.5 'de gösterildiği gibi şu dört ana bölümden oluşmaktadır:

 Transformatör: 220V ihtiyaç duyulan AC gerilime dönüştürülmesini sağlar.

 Doğrultma Devresi: AC gerilimi DC gerilime çeviren devredir. Bu DC gerilim, sinüzoidal değişimin tek yönlü halidir. Yani dalgalıdır.

 Filtre Devresi: Dalgalanması mümkün olduğunca az DC gerilim oluşumunu sağlar.

 Regülatör Devresi: Tam doğrultulmuş DC gerilim oluşumunu sağlar.

GÜÇ KAYNAKLARI Ads305zg

TRANSFORMATÖRLER

Transformatörler gerek elektrik alanında olsun, gerekse de elektronik alanında olsun çok kullanılan elemanlardır.

Burada elektronik alanında kullanılan transformatörlerin, yapıları çalışma prensibi ve hesaplama yönteminden özet olarak bahsedeceğiz..

Transformatörlerin elektronik alanındaki başlıca kullanım yerleri şöyle sıralanabilir:

 Kuplaj için
 Yükselteçlerde hoparlör çıkışı için
 Empedans uygunluğunun sağlanması için
 Güç kaynaklarında değişik gerilimler elde etmek için

TRANSFORMATÖRLERİN YAPISI VE ÇEŞİTLERİ

Yukarıda sıralanan elektronik devrelerde transformatör yalnızca monofaze olarak kullanılır. Monofaze transformatörde, daha sonra açıklanacağı gibi, ortada, saclar ile oluşturulan bir nüve (çekirdek) ve bunun üzerinde primer ve seconder sargıları vardır.

Ayrıca, elektrik devrelerinde kullanılan trifaze ve çok fazlı transformatörlerde vardır.

Monofaze transformatör nedir?

Monofaze transformatör tek fazda çalışan transformatördür.

Örneğin, Monofaze transformatörden 220V 'u istenilen gerilime çevirmek için yararlanılır."Mono" nun kelime anlamı da "Tek" demektir.

Normal olarak şehir elektrik şebekesi üç fazlıdır. Fazlar, R, Ş, T olarak adlandırılır. Bu üç fazın her biri ile toprak arası 220V 'tur.

Küçük işyerleri ve evlerde genelde tek faz kullanılır. Elektronikte de tek faz kullanılır.

ÇALIŞMA PRENSİBİ

ÇİFT SARGILI TRANSFORMATÖRÜN ÇALIŞMA PRENSİBİ

Şekil 5.6 'da görüldüğü ve yukarıda da açıklandığı gibi monofaze bir transformatörde genellikle iki giriş ucu ve iki de çıkış ucu mevcuttur. Bu uçlar giriş ve çıkış sargılarından alınmaktadır. İhtiyaca göre çıkış sargısı yine şekilde görüldüğü gibi birden fazlada olabilir.

Bu sargılar teknik dilde aşağıdaki gibi adlandırılır:

 Giriş sargısı: (Primer sargı)
 Çıkış sargısı: (Sekonder sargı)

Primer sargıya bir AC gerilim uygulandığında, sekonder sargı uçlarından da yine AC gerilimi alınır.

» Güç Kaynakları
» Türkiyede Kullanılan Enerji Kaynakları ve Nükleer Enerji
» Türkiyede Kullanılan Enerji Kaynakları ve Nükleer Enerji 2