İnsanların ve hayvanların bulunduğu alanlarda toprağa geçiş direncininmümkün olduğunca küçük tutulması önemli ve hayatidir.Topraklamadirencinin mümkün olduğu kadar küçük olması, atmosferik elektrikboşalmalarında yıldırımdan korunma tesislerinde meydana gelecek yanatlamaları ve tehlikeleri azaltacağından bu hususa önem verilmelidir.
Topraklama direncinin azaltılması için mümkünse aşağıdaki toprak tiplerinden biri seçilmelidir.
1.Islak bataklık zemin
2.Kil, balçıklı toprak, sürülebilir toprak, killi toprak, az miktarda kum ile karışık killi toprak veya balçık
3.Değişik oranlarda kum ile karışık kil veya balçık, çakıl ve taşlar
4.Rutubetli ve ıslak kum
5.Kuru kum, çakıllı tebeşir, kireçtaşı,granit ve çok taşlı zeminler vegenç kayaların zemine çok yakın olduğu alanlardan kaçınılmalıdır.
NEM MİKTARININ ARTTIRILMASI
Elektrodun etrafındaki toprağın nemi ırmak veya yer altı suları ilearttırılır.Maksada en elverişli olanlar rutubet miktarının toprakağırlığının % 15-25 ine kadar yükseltilmesi ile elde edilir; ve buhalde geçiş direnci yarı yarıya indirilmiş olur.
TUZ İLAVESİ
Yukarıda tarif edilmiş maksada en elverişli nemlilik miktarı; suağırlığının ½ si oranında tuz ilave edilecek olursa (bu tuz ilavesitoprak ağırlığının %0.1 ‘i oranında olacaktır) geçiş direnci %20oranında azalmış olur.Sofra, kaya ve bakır sülfat tuzları için rakamlargeçerlidir.
Suyun tesiri ile tuz, elektrot civarından akıp gittiğinden yukarıdakihesaplar neticesinde çıkan tuz miktarının üç misli doğrudan doğruyaElektrodun yanına yedek olarak depo edilmelidir.Göz önüne alınantopraktan yağmur veya kar erimesi neticesinde kuvvetli yer altı suakımları geçmesi muhakkak sayılırsa tuz ilavesi hiçbir işeyaramaz.
ÇİMLİ HUMUS VE TARLA TOPRAĞI İLAVESİ
Bu usul, taşlı,kayalı,çakıllı zeminlerde kullanılmak için çokelverişlidir.Kükürtlü olduğu için kok kömürü kok kömürü kullanmakyasaktır.Odun kömürü ilavesi çok faydalıdır.Elektrodun kurşun veyaçinko kaplaması gibi tedbirler,toprak direnci üzerinde hiçbir tesiryapmaz.Yalnız paslanma tehlikesine karşı gelir.
SERBEST SU
Göl,nehir,havuz veya su birikintileri.Bu hallerde Elektrodun doğrudandoğruya suyun içine değil, ıslak zemine (sahile) konması daha uygundur.
BİNA İHATASI
Son derece kötü şartlarda izolasyonsuz iletkenlerde korunacak tesis etrafında bir bina ihata topraklama tesisatı yapılır.
TOPRAKLAMA ELEKTRODUNUN TESİSATI
Genelde topraklama tesisatı en az iki veya 3 adet, genellikle çapıQ12.5 mm ile Q40 mm arasında ve en az 1.20 mt uzunluğunda toprağa dikeyolarak çakılan çubuklarla yapılır.
Özel şartlar dışında, bir tek uzun çubuk yerine çok sayıda paralelçubuk tercih edilir.(ki bu en etkili yöntemdir). Bununla birliktederine çakılan çubuklar, toprağın özdirencinin derine indikçe düştüğüyerlerde veya çubukların boylarından daha büyük derinliklerde düşüközdirenç elde ediliyorsa, normal olarak ekonomik gereklerleçakılmaktadır.
Topraklama çubukları yapının ve iniş iletkenlerinin dibine veya pratikolarak mümkün olduğu kadar yakınına çakılmalıdır.Topraklamanın yapıdanyerleştirilmesi uygulaması gereksiz olduğu gibi ekonomik de değildir.
Toprak şartlarının çubukların paralel kullanılmalarına uygun olduğuyerlerde, çubuklar arasındaki uzaklık, çakılma uzunluklarından küçükolduğunda, toprak geçiş direncinin düşmesi az olur.
Çubuğun indirme iletkenlerine ve hata iletkenlerine bağlantısı kaynaklaveya pirinç,bakır,kızıl dökümden mamul özel bağlantı klemensleri ileyapılacaktır.
Topraklama sistemleri
a.Kaz ayağı biçiminde topraklama
b.Levha elektrodu kullanarak
c.Şerit elektrotlar
kullanılarak yapılabilir.
Konu: Topraklama dİrencİnİn azaltilmasi İçİn alinacak önlemler 
Cuma Tem. 24, 2009 9:03 pm
